Spomenik Kosmajskom partizanskom odredu – Kosmaj

Spomenik Kosmajskom partizanskom odredu ili Spomenik palim borcima Kosmajskog odreda se nalazi na planini Kosmaj, tačnije na njenom vrhu Mali vis. Spomenik je izgrađen 1971. godine i posvećen je Kosmajskom partizanskom odredu, koji je u toku Narodnooslobodilačkog rata od 1941. do 1944. godine dejstvovao na ovom terenu. Spomenik se nalazi u selu Koraćica, u opštini Mladenovac. Autori spomenika su vajar Vojin Stojić i arhitekta Gradimir Medaković.

Spomenik na Kosmaju i njegov izgled

Spomenik na planini Kosmaj predstavlja skulpturalno-arhitektonsku kompoziciju, koja se sastoji iz pet betonskih krakova. Visina krakova je 30 metara i oni simbolizuju slobodarsku i ustaničku iskru. Zahvaljujući svojoj visini, ali i mestu na kom se nalazi, spomenik je vrlo brzo postao znak raspoznavanja kosmajskog kraja i ovog dela Šumadije.

Između stubova, na tlu se nalazi kružni postament, koji simbolizuje večni plamen. Na vrhu postamenta se prvobitno nalazio bronzani poklopac, ali je on ukraden. Tokom obnove 2014. godine, postavljen je novi mermerni poklopac. Do spomenika vodi uređena staza, a okružuje ga veoma gusta šuma.

U video prilogu ispod, možete pogledati kako izgleda ovaj spomenik iz vazduha, kao i izgled planine Kosmaj i njenog vrha Mali vis:

Spomenik Kosmajskom partizanskom odredu i njegovo otvaranje 

Spomenik je sagrađen 1971. godine , a svečano otvaranje je obavljeno 2. jula 1971. godine, tačno na tridesetogodišnjicu formiranja Kosmajsko-posavskog partizanskog odreda. Takođe, na ovom mestu je 8. avgusta 1941. godine, prilikom nemačke ofanzive na Kosmaj, vođena borba između boraca Druge mladenovačke čete Kosmajskog odreda i Nemaca, tokom koje su između ostalih poginuli i: Komandir čete Milan Milisavljević, kurir Valjevskog odred Milivoje Radosavljević i član Glavnog štaba NOP odreda Srbije Branko Krsmanović, narodni heroj.

U neposrednoj blizini spomenika nalazi se kameni beleg sa natpisom:

„Drugog jula 1941. godine na ovom mestu formiran je Kosmajsko-posavski partizanski odred. Već krajem jula od ovog odreda nastala su dva nova Kosmajski i Posavski. Za sve četiri godine rata ovde na kapijama Beograda nije prestala da kuca slobodarska puška. Za slobodu je palo 5820 boraca i partizanskih saradnika među kojima 3411 mladića i devojaka. Šesnaest boraca je proglašeno za narodne heroje.

Spomenik Kosmajskom partizanskom odredu na mapi

Do spomenika se dolazi veoma lako, uređenom stazom. Zbog njegove visine, ali i toga što se nalazi na jednoj od najviših tačaka planine Kosmaj, stići ćete do njega bez navigacije, jer ćete ga videti čim joj se približite.

Klikom na link ovde, možete pročitati šta sve možete obići na planini Kosmaj.

Ukoliko želite da pročitate još članaka o drugim spomenicima u Srbiji, kliknite ovde.

Foto. 1. instagram@__nikipedia__  2. instagram@dunyagajich